Лава Великог, епископа Рима

Свети Лав је рођен у италијанској области Тоскана крајем четвртог века нове ере, а преселио се у Рим са својом породицом почетком петог века, где је такође играо улогу у црквеним доктринарним, организационим и политичким питањима. Рукоположен је за епископа Рима 440. године, а његова епископија је била пуна догађаја. Борио се против манихејске јереси која је веровала у двојност божанства: Бога добра и Бога зла. Имао је превагу у Четврти васељенски сабор, који је одржан 451. године, а такође је спасао Рим из канџи Атиле варвара. Наш светитељ се упокојио 461. године, а помен му Црква обележава 18. фебруара.

لا شكّ أنّ أهمّ عمل قام به القدّيس لاون هو دفاعه عن الإيمان الأرثوذكسيّ في وجه هرطقة أوطيخا وأصحابه من القائلين بالطبيعة الواحدة. ففي العام 431 أقرّ مجمع افسس (المسكونيّ الثالث) عقيدة اتّحاد الطبيعة الإلهيّة والطبيعة البشريّة في المسيح اتّحاداً جوهريّاً في شخص واحد. غير أنّ أوطيخا، وهو رئيس دير في القسطنطينيّة، زعم أنّ الطبيعة البشريّة في المسيح انحلّت وذابت تقريباً في ألوهته، وهكذا لم يثبت في هذا الاتّحاد الجوهريّ إلاّ طبيعة واحدة هي الطبيعة الإلهيّة. فما كان من القدّيس فلابيانُس بطريرك القسطنطينيّة (عيده في السادس عشر من شباط) إلاّ أن أدان أوطيخا وسفّه تعليمه. ردّ مؤيّدو أوطيخا بعقد مجمع في أفسس عام 449، وألقي فلابيانس في السجن حيث استشهد، فأنكر لاون المجمع وأطلق عليه لقب “مجمع اللصوص”.

 ثمّ كان للاون دور كبير في المجمع المسكوني الرابع الذي انعقد في مدينة خلقيدونية بالقرب من القسطنطينيّة سنة 451 ، وكانت قراراته مستوحاة من رسالة بعثها لاون إلى فلابيانس. وقد قرئت هذه الرسالة في المجمع وتبنّاها الآباء الخمسمائة المجتمعون صارخين: “هذا هو إيمان الرسل، هكذا كلّنا نؤمن، وهكذا يؤمن المستقيمو الرأي…”. أمّا أهمّ ما جاء في هذه الرسالة فهو تأكيده على كمال الألوهة وكمال البشريّة في شخص يسوع المسيح الواحد، فيقول: “إنّ (المسيح) الإله الحقّ هو نفسه إنسان حقّ. وليس في هذا الاتّحاد أيّ خداع. فاتّضاع الإنسان وسمو الله حاضران معاً في علاقة تبادل. وكما أنّ الإله لا يتغيّر عندما يتحنّن على الجموع، كذلك الإنسان لا يذوب في الكرامة الإلهيّة”. كما يشدّد لاون على الوحدة الشخصيّة في يسوع حين يقول في رسالته: “واحدٌ هو، وهو نفسه _ وهذا ما يجب ترداده مراراً _ حقّاً ابن الله وحقّاً ابن الإنسان”.

ويستند لاون في تأكيداته اللاهوتيّة على الكتاب المقدّس، فيذكّر قارئيه ومستمعيه بأنّ المسيح إله لأنّه “في البدء كان الكلمة، والكلمة كان عند الله، وإلهاً كان الكلمة” (يوحنّا 1: 1)، وهو إنسان لأنّ “الكلمة صار جسداً وسكن في ما بيننا” (يوحنّا 1: 14). هو إله لأنّه “به كُوّن كلّ شيء، وبدونه لم يكن شيء واحد ممّا كُوّن” (يوحنّا 1 :3)، وهو إنسان لأنّه “مولود من امرأة، مولود تحت الناموس” (غلاطية٤:٤). ويستنتج لاون من هذه الاستدلالات الإنجيليّة أنّ “خصائص الطبيعتين الجوهريّتين لم تُمسّ، وكانت مجتمعة في شخص واحد… المسيح اتّخذ حال الخادم بدون لطخة الخطيئة، رافعاً شأن البشريّة بدون إلحاق نقص في الألوهة”. ويدين البابا لاون أوطيخا معتبراً أنّ رأيه فاسد، فيقول: “فإنّه من الكفر القول بأنّ ابن الله الوحيد كان مؤلّفاً قبل التجسّد من طبيعتين، ولا يقلّ  عن ذلك كفراً القول الآخر بأنّه بعد التجسّد ليس فيه سوى طبيعة واحدة”.

ليست هذه الرسالة وحيدة، ذلك أنّه وصلنا من لاون 173 رسالة تَناوَل فيها قضايا مختلفة منها مثلاً تاريخ عيد الفصح. ولهذه الرسائل أهمّيّة قصوى في تاريخ الكنيسة والعقائد والعلاقات بين الكنائس الشقيقة. كما وصلنا 96 من المواعظ الكثيرة التي كان يلقيها في الأعياد الكبرى كالميلاد والظهور والصعود والعنصرة، وبعض المناسبات الأخرى كالصوم الأربعينيّ ويومي الجمعة والسبت العظيمين و”صيام العنصرة”. وهو يعتبر أنّ الأعياد مناسبة مستمرّة لتقوية الإيمان، فيقول: “إنّ سلسلة الأعياد التي تتعاقب تَحُول دون فتور قوّة غبطتنا، ودون تدنّي حرارة إيماننا”.

Лавн није заборавио да се у својим беседама обраћа народу, па је његов говор био пун духовних, бихевиоралних и моралних поука, поред доктринарних и васпитних димензија. Речено је да је Лав моралиста, али његова етика је увек заснована на вери и произилази из пасхалне тајне, мистерије спасења. Отуда Лав стално понавља да је Христос уједињен са свим људским бићима заједничком природом, и ако сваки хришћанин мора да зна вредност себе, онда мора да зна вредност свог брата. То је зато што је сваки хришћанин по природи друштвено биће и дужан је да се уздржава, моли, пости и даје милосрђе.Милосрђе се заснива на човековом поштовању ближњег, партнера у једној природи коју је Христос преузео ради наше спасење.

يوجز القدّيس لاون كلّ حدث التجسّد ونتائجه بقوله: “وحدة الألوهة مع الآب التي يملكها الابن، لم تُنتقص بصيرورته إنساناً؛ ولكنّ هذا التنازل من الخالق نحو الخليقة، هو ارتقاء المؤمنين نحو الخيرات الأزليّة”. لم يكن لاون، الذي نُعت في الغرب المسيحيّ بـ”الكبير”، لاهوتيّاً قديراً ولا مفكّراً فذّاً ولا منظّراً عميقاً، بل كان ساهراً دائم السهر على أن تكون رعيّته في الخطّ الأرثوذكسيّ عقيدةً وسلوكاً. لذلك يدوم ذكره إلى الأبد.

Црква га празнује 18. фебруара.

Тропар у четвртој мелодији
Твоја дела истине учинише да се јавиш пастви своме као закон вере, образ кротости и учитељ постојаности, оче првосвештениче Лаве, зато си смирењем достигао узвишење и богатство у сиромаштву, па се залажеш са Христе Боже да спасе душе наше.

Кандак са трећом мелодијом
Када си, славни, сео на свештенство и заћутао уста говорних лавова, богонадахнутим учењем преподобне Тројице, открио си стаду своме светлост богопознања, и због тога си био прослављени, пошто си божански пут ка благодати Божијој.